Сурет: i.pinimg.com
Күн суытып, үйлерде жылыту жүйесі іске қосылды. Бұрындары осы уақытта отын жару басталатын еді. Ал қазір пеш жағатындар азайған, үйлердің көбі табиғи газбен жылытылады.
Аулаға шығып, отын жармасақ та, «Отыншы» жаттығуын үйде, жаттығу залында жасап тұрайық. Өйткені оның пайдасы ұшан-теңіз, ағзаға алуан әсері бар.
«Отыншы» жаттығуының пайдасы
1. Іштің қиғаш бұлшықеттерін, тік бұлшықетті, терең кор бұлшықеттерін (көлденең, бел квадраты) нығайтады. Омыртқаға түсетін жүктемені азайтып, мүсінді жақсартады.
2. Дененің ротациялық қозғалысын дамытады. Көптеген жаттығуларда корпусты бұру аз қолданылады, ал «отыншы» жаттығуы ротациялық күшті жақсы дамытады . Бұл тұрмыста да, спортта да пайдалы.
3. Омыртқаның тұрақтылығын арттырады. Нығайған қиғаш бұлшықеттер арқаны жақсы қолдап, бел аймағындағы ауырсыну қаупін төмендетеді.
4. Спорттық дағдыларды жақсартады. Әсіресе корпус бұрылыстарын қажет ететін теннис, бокс, күрес, карате, баскетбол, хоккей, гимнастика және т.б. спорт түрлеріне пайдалы.
5. Бірден бірнеше бұлшықет топтарын жұмысқа қосады: иық белдеуі, бөксе бұлшықеттері, арқа (кең арқа, ромб тәрізді бұлшықеттер), қолдар.
6. Жүктемені реттеуге болады. Жаңадан бастаушыларға жеңіл түрі (резинкамен жасалады), физикалық дайындығы барлар арқанмен, блокпен, гантельмен жасауына болады.
7. Бүйірдегі майды ыдыратып, белді жіңіщкертеді.
Бұдан бөлек, психосоматика мамандары да «отыншы» жаттығуын жасауды жиі ұсынады. Өйткені, психикаға мынадай пайдасы бар деп есептейді:
1. Ішкі кернеуді босатады. Қозғалыс жинақталған энергияның сыртқа шығуына жол ашады. Кілт бұрылыс пен кең сермеу бұлшықет кернеуін азайтуға, иық пен кеуде аймағындағы қысылған энергияны босатуға, стрессті төмендетуге көмектеседі.
2. Агрессияны, ашуды басады. Психосоматикада іштің қиғаш және алдыңғы бұлшықеттері жиі басылған агрессияға немесе тұншыққан эмоцияларға жауап береді делінеді. Ал «отын жару» қозғалысы бұл эмоцияны қауіпсіз түрде шығаруға мүмкіндік береді. Сондықтан бұл жаттығу кейде агрессияны жұмсақ разрядтау тәсілі ретінде қолданылады.
3. Тыныс алуды жақсартады. Корпусты бұрау кеуде қуысының бүйір бөліктерін ашады. Нәтижесінде тыныс тереңдейді. Терең тыныс алу стресс пен үрейдің азаюына ықпал етеді.
4. Бел және диафрагма аймағындағы блоктарды босатады. Психосоматикалық көзқарас бойынша диафрагма – эмоциялар орталығы, бел аймағы – бақылау мен қорқыныш аймағы. «Отыншы» жаттығуы осы аймақтарды қозғалысқа келтіріп, жандандырады.
5. Күш пен разрядты біріктіреді. Бұл жаттығу күш салу + динамикалық қозғалысты қамтиды. Мұндай комбинация эмоционалдық фонды жақсартады, шаршауды азайтады, денені бақылау сезімін күшейтеді.
6. Символикалық әсер. Психотерапиялық бақылауларға сәйкес, «отын жару» қозғалысы «мәселені қию», жиналған нәрседен арылу, ішкі тазарту сияқты мағыналармен байланысты. Бұл жаттығудың психоэмоционалды әсерін күшейтуі мүмкін.
Жаттығу қалай жасалады?
Оны аулада болсын, үйде немесе залда болсын жасай бересіз. Бастысы, кең, тыныш, жайлы әрі жылы, ауасы таза болса болғаны.
- Аяқты иық ені деңгейінде қойып тік тұрыңыз. Тізені бүкпеңіз де, қатты сымша тартып та алмаңыз. Еркін, түзу ұстаңыз. Терең тыныс алып, демді баяу шығаруды бастаңыз.
- Ішкі ниетіңізді нақтылаңыз. Мәселен, «Мен денемдегі қажетсіз кернеуді босатамын».
- Енді екі қолыңызды біріктіріп (қолға қандай да бір зат ұстап алуға болады), жоғары және сәл қиғаш көтеріңіз. Дәл балта ұстап, отын жарғалы тұрған адам секілді.
- Қолдарыңызды жоғарыдан төмен және дененің қарама-қарсы жағына бағыттап бар күшпен сермеңіз. Әр сермегенде денені аздап бұрыңыз. Қолды көтерген кезде терең тыныс алып, сермеген уақытты демді шығарыңыз. Қозғалысты баяу да емес, жылдам да емес, орташа ритммен орындаңыз.
- Ең маңыздысы – ішкі сезім. Қолды әр сермеген сайын қозғалыспен бірге ішкі кернеуді, ашуды, басқа да негативті сезімдерді сілкіп шығарып тастап жатқандай елестетіңіз.
- Қозғалысты 10–20 рет қайталап, тараптарды ауыстырыңыз.
- Жаттығуды аяқтаған кезде қол, иық, кеудедегі жылуды, жеңілдікті немесе дірілді сезіңіз. Бұл энергияның қозғалып, кернеудің босап жатқанының белгісі. Тыныс арқылы бекіту үшін үш рет терең дем алыңыз. Мұрынмен баяу тыныс алып, ауызбен ұзақ шығарып, кеуденің ауаға толып және босап жатқанын сезіңіз.
Дайындаған: А.Бектұрғанова,
ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ:


