Студенттер адам ағзаларын денеден тыс сақтауға арналған заманауи құрылғы жасап шыққан.
Қазақстандық студенттер мен дәрігерлер бірлесіп әлемде сирек кездесетін, ерекше медициналық құрылғы ойлап тапты. Назарбаев университетінің студенттері, профессор Юрий Пя мен оның кардиохирургиялық тобының жетекшілігімен адам ағзаларын денеден тыс сақтауға арналған заманауи құрылғы жасап шықты. Енді жүрек, өкпе, бауыр секілді ағзалар денеден тыс та «тірі» күйде жұмыс істей алады!
Бұл жаңалық трансплантация (ағза алмастыру) саласына үлкен өзгеріс әкелмек. Бұрын ағзаны тасымалдау мен сақтау уақыты шектеулі болса, енді бұл құрылғы арқылы ағзаны кем дегенде 24 сағат бойы өміршең күйде ұстауға болады. Мысалы, жүрек бұл құрылғыда 29 сағат бойы тоқтамай соғып тұрған! Бұған дейін мұндай мүмкіндік тек АҚШ-тағы TransMedics компаниясының құрылғысында ғана болған.
Жоба авторларының айтуынша, олардың құрылғысы шетелдік нұсқадан да тиімді. Себебі біздің құрылғы ағзаны тек сақтап қоймай, оны емдеп, ультрадыбыспен тексеріп, қан тамырларына зерттеу жүргізе алады. Бұл трансплантациядан кейін ағзаның денеде «жұмыс істемей қалу» қаупін азайтады. Яғни, науқас үшін қауіпсіз әрі сенімді.
Ең қызығы — бұл жобаны тек дәрігерлер ғана емес, Назарбаев университетінің биомедицина мамандығындағы студенттері де жасаған. Олар ғылыми-зерттеу тобының толық мүшесі ретінде зерттеулерге қатысып, құрылғыны жетілдіруге өз үлестерін қосқан. Қазір студенттер бұл жобаны шетелдік ғылыми конференцияларда қорғауға дайындалып жатыр. Егер олар жобаны сәтті қорғап шықса, Қазақстанның атын әлемге паш етері сөзсіз.
Профессор Юрий Пя бұл құрылғы тек адам ағзаларын ғана емес, болашақта жануарлардың ағзаларын да сақтауға мүмкіндік беретінін айтты. Бұл — болашақта ағза тапшылығы мәселесін шешуге үлкен мүмкіндік.
«Егер ағзаны ұзақ уақыт сақтап, емдеп, тіпті генетикалық деңгейде өзгерте алсақ, жануар ағзаларын да адам ағзасы ретінде қолдануға болады. Бұл – үлкен ғылыми серпіліс», – дейді Юрий Пя.
Қорытындылай айтқанда, қазақстандық жастар мен дәрігерлер бірлесіп өте маңызды жаңалық жасап отыр. Бұл — тек ғылым емес, адамдардың өмірін сақтап қалуға бағытталған нақты қадам.
