Артқа еңбектеу – дененің қозғалыс жүйесін жақсартатын, қарапайым әрі тиімді жаттығу.
Артқа қарай төрттағандап еңбектеу қарапайым көрінгенімен, өте тиімді, толық дене жаттығуы. Оны фитнес, функционалдық дайындық, тіпті қалпына келу бағдарламаларына да қосуға болады.
Қандай пайдасы бар?
1. Толық денені жұмысқа қосады. Иық, кеуде, қол, арқа, іш, бел, жамбас және аяқ — бәрі бір мезгілде қозғалысқа қатысады. Бұлшықеттер арасындағы координацияны дамытады.
2. Күш пен төзімділікті арттырады. Бұлшықетке ұзақ кернеу түсіп, төзімділік күшейеді. Артқа жүру кезінде қозғалыс байыппен орындалады, бұлшықеттерді тереңірек іске қосады.
3. Когнитивті даму мен ми мен дене байланысын жақсартады. Артқа жүру ойлануды қажет етеді. Ми қозғалысты басқаруға көбірек қатысады. Бұл нейроқозғалыс байланысын жақсартудың тамаша жолы, әсіресе балалар мен қарттар үшін пайдалы.
4. Тепе-теңдік пен қозғалыс үйлесімін жақсартады. Әсіресе, артқа жүру кезінде көру емес, сезіну арқылы бағытты болжау қажет. Бұл дененің кеңістіктегі орналасуын (проприоцепция) жақсартады.
5. Жарақаттың алдын алады. Иық пен тізе буындарын тұрақтандырушы бұлшықеттерді күшейтеді. Оңалтуда және бел, тізе проблемалары кезінде де қолданылады.
6. Артқа қарай еңбектеу бел ауруын басады. Әсіресе күнделікті бірнеше сағат қозғалыссыз отыратындар үшін пайдалы. Ұзақ отырудан омыртқа қысылып қалады. Омыртқа – басты кабель. Ол қысылса, бүкіл дене дұрыс жұмыс істемейді. Ал бұл қозғалыс қысылып қалған терең бұлшықеттерді жұмысқа қосады.
Жаттығуды орындау техникасы
- Қолдарыңызды иық деңгейіне, тізелерді жамбас деңгейіне қойып, еденде төрттағандап тұрыңыз. Тізе еденге тимей, 2-3 см көтеріліп тұруға тиіс.
- Арқаңызды түзу ұстаңыз, іш бұлшықеттерін қатайтыңыз.
- Басыңыз денеңізбен бір сызық бойында болсын. Мойынды бүкпеңіз, басты төмен түсірмеңіз, артқа шалқайтпаңыз.
- Қарама-қарсы қол мен аяқты бірге артқа қарай жылжытыңыз. Мысалы: оң қол+сол аяқ, кейін сол қол+оң аяқ. Бір уақытта тек 2 нүкте қозғалады, ал қалған екеуі тірек ретінде қалады.
- Қадамды ұзартпай, баяу және басқарылатын түрде жасаңыз.
- Жаттығу бойы жамбас пен арқа тұрақты, дене шайқалмауы керек.
- Бастапқыда 5–10 метрді еңбектеп өтсеңіз жеткілікті. 2–3 айналым жасаңыз. Уақыт бойынша: 30 секундтан 3 рет.
Қай кезде пайдалы?
Жаттығуға дайындық ретінде, денені қыздыру үшін:
- Функционалдық жаттығу ретінде
- Жарақаттан кейін қалпына келуде
- Балалар мен қарттармен жұмыс кезінде — қозғалыс үйлесімін дамыту үшін
Артқа еңбектеу – дененің қозғалыс жүйесін жақсартатын, қарапайым әрі тиімді жаттығу. Оны аптасына 2–3 рет жасау арқылы ядролық бұлшықеттерді, тепе-теңдікті, қозғалыс үйлесімін және функционалдық күшті айтарлықтай жақсартуға болады.
Аударған: Керім Бек,
ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ.