Бұл сынақтар — сенің білім деңгейіңді ғана емес, уақытыңды басқару қабілетіңді де көрсететін кезең.
БЖБ мен ТЖБ жақындаған сайын көп оқушының уайымы артады. “Уақыт жетпейді”, “бәрін қалай үлгеремін?”, “нені бірінші қайталау керек?” деген ойлар басыңды әбден шаршатады, иә? Бірақ шыны керек — бір апта аз емес. Егер осы жеті күнді дұрыс жоспарлап өткізсең, өз нәтижеңді көтеруге әбден мүмкіндік бар. Бұл сынақтар — сенің білім деңгейіңді ғана емес, уақытыңды басқару қабілетіңді де көрсететін кезең.
Дайындық жоспарын дұрыс құр
Көп оқушылар дайындықты бірден оқулықтан бастайды, бірақ бұл — қате. Алдымен не білетініңді және нені ұмытып қалғаныңды анықтап ал. Қолыңдағы дәптерлер мен бағаларыңды қарап шық: қай пәннен әлсізсің, қай жерден ұпай аз алғансың — бәрін жазып қой.
Сосын бір аптаға нақты жоспар жаса. Мысалы:
- Дүйсенбі — қазақ тілі мен әдебиет,
- Сейсенбі — математика,
- Сәрсенбі — ағылшын,
- Бейсенбі — жаратылыстану,
- Жұма — тарих,
- Сенбі — тест жаттығулары,
- Жексенбі — жеңіл қайталау мен демалыс.
Осылай жоспарласаң, басыңдағы ойлар реттеліп, уақытқа үлгеруге мүмкіндік туады.
Уақытты дұрыс пайдалан
Бір апта ішінде бәрін қайталау үшін ең маңыздысы — уақытты үнемдеу. Таңертеңгі уақытты ең қиын пәндерге арна, өйткені таңертең ми сергек, ақпаратты жақсы қабылдайды. Түсте аздап демалып, жеңіл тапсырмалар орындауға болады. Кешкі уақытта болса, өткен материалды қайталап, конспект жазған дұрыс.
Мысалы, таңғы сағат 9:00-ден 11:00-ге дейін есеп шығарып, түсте 14:00-де эссе жазуға тырыс. Әр 40 минут сайын 10 минут үзіліс жасауды ұмытпа — бұл миыңды “қайта қуаттайды”.
Телефонды үнемі қарап отыру немесе теледидар қосып қою зейінді бөледі, сондықтан дайындық кезінде смартфонды алысқа қой. Бір аптаның ішінде тәртіп сақтасаң, нәтиже міндетті түрде көрінеді.
Қате жауаптарыңды талдап үйрен
Кейде біз тесттен немесе жаттығудан қате жіберіп, оны тексермей-ақ қоя саламыз. Бұл — ең үлкен қателік. Себебі дәл сол қатені ертең ТЖБ кезінде де қайталауың мүмкін. Сондықтан әр тесттен кейін қатеңді мұқият қарап шық.
Қай сұрақтан шатастың? Формула есіңнен шықты ма, әлде мәтінді дұрыс оқымадың ба — соның себебін жазып қой. Солай істесең, өз әлсіз тұстарыңды нақты көресің.
Бір дәптер арнап, “қателер дәптері” деп жазып қойсаң да болады. Апта соңында соны бір қарап шықсаң — сенің ең мықты қайталауың сол болады.
Ұйқы мен демалыс та маңызды
Кей оқушылар “жақсы баға алу үшін түнімен дайындалу керек” деп ойлайды. Бірақ керісінше, ұйқы жетпесе, есте сақтау қабілеті нашарлайды. Ми жаңа ақпаратты қабылдамай, тез шаршайды.
Сондықтан күн сайын кемінде 7–8 сағат ұйықтауға тырыс. Кешкі сағат 11:00-ден кейін оқуды тоқтатып, демалуға рұқсат бер. Аздап серуендеп, таза ауа жұт — бұл да дайындықтың бір бөлігі.
Сонымен қатар дұрыс тамақтану да маңызды. Кофе мен тәтті сусындардың орнына су мен жеміс ішкен әлдеқайда пайдалы. Денең мен миың демалса, білім өзінен өзі сіңеді.
Өзіңе сен және позитивті бол
БЖБ мен ТЖБ — жай ғана сынақ. Бұл сенің өміріңді шешпейді. Бірақ сенің еңбекқорлығың мен табандылығыңды көрсетеді. Сондықтан уайымның орнына сенімділік таңда.
Есіңде болсын, өз-өзіңе айтқан әрбір сөз маңызды: “Мен дайынмын”, “Мен мұны істей алам”, “Менің қолымнан келеді” деген ойлар сені шабыттандырады.
Сынақ кезінде асықпа, әр сұрақты мұқият оқы. Егер бір тапсырма қиын көрінсе, келесісіне өт. Кейін қайта оралсаң, жауап табуың жеңілдейді.
Позитивті ой мен сабырлылық — ең мықты “құралдарың”.
БЖБ мен ТЖБ-ға дайындық — тек баға үшін емес, өзіңді дамыту жолы. Бір апта — аз уақыт емес, оны дұрыс пайдалана білсең, көп нәрсеге үлгеруге болады. Ең бастысы — тәртіп, жоспар, және өз-өзіңе сенім. Егер сен күн сайын кішкене болса да қадам жасасаң, соңында үлкен нәтиже күтеді.
Білімге деген ықылас пен еңбек ешқашан зая кетпейді. Сондықтан сен де бүгіннен бастап кішкентай қадам жаса — ал нәтижесін БЖБ мен ТЖБ кезінде өзің-ақ көресің.
