Қазақ ұлттық университетінің студенттері еліміздің жетекші ғалымдарымен бірге "Al-Farabi-1" шағын спутнигін ойлап тапты
Қазақстанда ғылым мен технология саласы жыл сайын дамып келеді. Соның ішінде жас ғалымдар мен студенттердің инновациялық жобаларға қатысуы ерекше көңіл қуантады. Соңғы жылдары университет қабырғасында басталып, халықаралық деңгейде мойындалған жобалардың бірі — Al-Farabi-1 шағын спутнигі. Бұл жоба биыл қайта ұсынылып, жаңартылған форматта ғылыми қауымдастық назарына ұсынылды. Еліміздің студенттері өз қолымен құрастырған спутникті ғарышқа шығарып, нақты ғылыми зерттеу жүргізуге мүмкіндік алды. Бұл бастама — Қазақстанда жоғары технологиялық бағыттағы білім берудің дамуы мен жас мамандардың әлеуетін дәлелдейтін маңызды оқиға.

Al-Farabi-1 — халықаралық стандарт бойынша жасалған кішкентай CubeSat форматына негізделген наноспутник. Оның ерекшелігі — барлық кезеңге студенттердің тікелей араласуы. Олар құрылғының жүйелік үлгісін жасаудан бастап, байланыс модулін құрастыру, бағдарламалауды орындау және сынақтан өткізу жұмыстарын атқарды. Бұл тек тәжірибелік сабақ емес, нағыз ғылыми-инженерлік зертхана болды. Жас мамандар ғарыштық жүйелерді жобалау, радиобайланыс технологиялары, басқару жүйелері мен авиағарыштық динамикаға байланысты нақты дағдыларды меңгерді. Мұндай практикалық тәжірибені әлемнің аз ғана елдері қамтамасыз ете алады.
Жобаның ғылыми маңызы да айрықша. Спутник байланыс желілерін тестілеу, орбитадағы қозғалысты бақылау алгоритмдерін сынау және Жермен ақпарат алмасу жүйелерін жетілдіру секілді міндеттерді орындауға бағытталған. Бұл зерттеулер болашақта Қазақстанның ғарыш саласын дамытуға және жерсеріктік технологияларды ғылыми-өндірістік мақсатта қолдануға жол ашады. Сонымен қатар, жоба жастар арасында инженерия мен ғылымға деген қызығушылықты арттыруды көздейді. Ғарыш аппаратын өз қолымен құрастыру — жас техниктер үшін үлкен мотивация.
Студенттер үшін бұл жоба кітаптағы формуламен шектелмей, нағыз өмірдегі инженерлік процесті көруге мүмкіндік берді. Олар командалық жұмыс, ғылыми жоспарлау, техникалық есеп жүргізу, халықаралық стандарттарға сай болу сияқты маңызды дағдыларды меңгерді. Ең бастысы — өз елінде жоғары технологиялық өнім жасауға болатынына көз жеткізді. Ғарыш — тек алпауыт мемлекеттердің аймағы ғана емес, ынталы жастарға да ашық әлем екенін сезінді.
Қазақстандық студенттердің осындай жетістігі — отандық білім жүйесінің үлкен қадамы. Бұл жоба елімізде ғылым мен инновацияға жол ашылып жатқанын, жас буынның осындай батыл бастамаларды жүзеге асыра алатынын айқын көрсетті. Болашақта дәл осындай жобалар көптеп жүзеге асып, Қазақстан ғылыми-технологиялық жаңалықтарымен әлемге танылатынына сенім мол. Ал бүгінгі жас ғалымдар — сол болашақтың бастауы.


