Қазақстанда бір айдан бері су тасқыны жағдайы өршіп тұр.
ERNUR.KZ. Әлеуметтік желілерде су тасқыны кезінде қырылған мал етінен фарш пен шұжық жасалып жатыр деген ақпарат тарады, деп жазады Stan.kz.
Қазақстанда бір айдан бері су тасқыны жағдайы өршіп тұр. Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметінше, су тасқынынан 8 мыңнан астам мал қырылған. Шаруаларға өлген малдың өлексесін көрсеткен жағдайда ғана келтірілген шығынды өтеу уәде етілді. Алайда әлеуметтік желідегі қазақстандықтар белгілі бір себептермен өлген малдың еті базар сөрелерінен немесе ет өнімдерінде пайда болуы мүмкін деп санайды.
Қазақстан ет одағының төрағасы Мақсұт Бақтыбаев мұндай сценарий болуы мүмкін дейді. Ол "өлген мал етін" сату фактілері бұрын да болғанын, бірақ олар оқшауланғанын айтты.
"Жалпы, бұл мүмкін. Заң бойынша бәрі керемет болуы мүмкін, алайда: "заңдардың ауырлығы оларды орындаудың факультативтілігімен өтеледі". Сондықтан мұндай жағдайлар орын алмас үшін ветеринарлық бақылау комитеті мен барлық мал дәрігерлері бақылауды күшейтуі қажет. Ет өткізу орындарында (базарлар, супермаркеттер, фабрикалар) тексеру шараларын жасау керек. Мал сойылғаны туралы анықтамаларды, фотосуреттер немесе бейнелерді енгізу қажет. Ал дөнер еттеріне келер болсақ, олар да еттің қайдан келетінін түсініп, құжат сұрауы керек. Өлген малдың етінен пайда тапқысы келетіндермен қоғам болып күресу керек", – деді сарапшы.
Бұл тақырыпта Қазақстан органикалық өнім өндірушілер одағының директоры Арсен Керімбеков те сөз қозғады.
"Базарларға өлген мал еті жеткізілгені туралы ақпарат расталды. Жаздың ортасына дейін сатушылардан арзан фарш, тұздалған, ысталған ет, дайын шұжық алмауға кеңес беремін. Тамақтану орындарында барлық тартылған еттерден аулақ болыңыз. Кез келген қоғамдық тамақтандыру орындарында да. Себебі биыл өлген мал етінің саны көбірек болмақ", - деп жазды сарапшы.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитеті өлген малдың етін сату туралы ақпараттың жалған екенін хабарлады. Ал шығу тегі күмәнді етті сату заңмен жазаланатынын ескертті.
"2024 жылдың басынан бері өлген малдың еті мен шығу тегі күмәнді ет әкелінбеген және базарларға сатылмаған. Базарларда ветеринариялық-санитариялық инспекторлар күн сайын құжаттық және физикалық бақылауды, сондай-ақ жануарлардан алынатын өнімдерге ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізеді. Барлық мал өнімдері тек қауіпсіздігі мен шығу тегін растайтын ветеринариялық құжаттармен бірге нарыққа шығарылады. Сонымен қатар базарларда күнделікті мамандандырылған зертханада білікті ветеринарлар және қажетті құрал-жабдықтар мен реагенттер бар өнімдерге зертханалық сараптама жүргізіледі. Зертханалық зерттеулердің нәтижелері өнімнің қауіпсіздігін растайтын сараптама актісіне жазылады", - деп хабарлады ведомства.
Олар су тасқыны салдарынан өлген ауыл шаруашылығы жануарларының, үй жануарларының және құстардың өлекселерін кәдеге жарату (мал қорымдары мен арнайы бөлінген шұңқырларда өртеу) жұмыстары жүргізіліп жатқанын айтты.
Мақсұт Бақтыбаев өлген малдың етін жеу денсаулыққа кері әсер ететінін айтады.
"Жануар өлді, оның денесінің ыдырау процесі басталады. Онда түрлі бактериялар дами бастайды. Сәйкесінше адам ағзасына түссе, денсаулыққа зиянын тигізуі мүмкін", – деді Қазақстан ет одағының төрағасы.
Бақтыбаев етті ұзақ уақыт термиялық өңдеуге және тартылған ет сатып алуды біраз уақытқа тоқтатуға кеңес береді. Сондай-ақ күмәнді жерлерде тартылған ет қосылған өнімдерді сатып алмауды ескертеді.
Өзіңізді қалай қорғауға болады?
Арсен Керімбековтің кеңестері:
- Арзан еттен сақ болыңыз. Маман фарш пен ет өнімдерінің (шұжық, шұжық, т.б.) арзандауы үрей туғызуы керек дейді. Мұндай өнімдерден бас тартқан дұрыс, әсіресе қарт адамдар, балалар және жүкті әйелдер;
- Жануарлардың ішкі мүшелерін сатып алмаңыз;
- Қоғамдық тамақтандыру орындарындан ең болмағанда жаздың ортасына дейін тамақ ішпеңіз. Оның үстіне бұл жол бойындағы мейрамханаларға да, сәнді мейрамханаларға да қатысты. Керімбеков базардағы дүкен кейде қымбат мекемелерге қарағанда сапалы шикізатпен қамтамасыз етіледі деп санайды. Көбінесе дүңгіршектер өнімді өздері сатып алады, ал мейрамханалар шикізатты үнемдегісі келетін жеткізушілермен жабдықталған;
- Супермаркеттерден ет сатып алыңыз. Сарапшы сатып алуды базарлардан емес, дүкендердегі мамандандырылған ет бөлімшелерінен жасауға кеңес береді. Бірақ базарды таңдасаңыз, еттің қайдан әкелінгенін және оған сертификат бар-жоғын міндетті түрде сұраңыз.
